Nastoletnia Greer Walsh chodzi do szkoły średniej, a każdy, kto kiedykolwiek był nastolatkiem, wie, że liceum rządzi się swoimi prawami. Jeśli – tak jak Greer – jesteś bystra i wyróżniasz się na zajęciach z rozszerzonej matematyki, a żadne równanie nie jest dla ciebie wyzwaniem, możesz mieć pewność, że nie przyniesie ci to popularności. Jeśli jednak – tak jak Greer – posiadasz piersi większe niż u innych dziewczyn w szkole… masz jak w banku to, że właśnie za to zostaniesz zapamiętana.

Jednak Greer nie chce przykuwać spojrzeń, dlatego ukrywa się pod ogromnymi bluzami, osłaniającymi jej zmieniające się ciało, którego nie potrafi zaakceptować. Jej codzienność polegającą na przemykaniu z miejsca na miejsce i wtapianiu się w tłum przerywa pojawienie się Jacksona Oatesa – chłopaka, który właśnie wprowadził się do miasta. Jego obecność oraz to, że Greer niespodziewanie dostaje się do drużyny siatkarskiej, sprawi, że dziewczyna będzie musiała przestać ukrywać się przed światem. Łatwo mówić, trudniej zrobić.

Ciałopozytywność. Ten termin, dosyć niezgrabnie przetłumaczony wprost z angielskiego body positivity wystarczył, abym w jednej chwili zdecydowała się na lekturę Oczy mam tutaj. Trzeba przyznać, że okładka książki nie zachwyca i raczej nie będzie tym, co przyciągnęłoby do niej czytelników. Również nazwisko autorki, której to debiutancką powieść dziś recenzuję, nie sprawiłoby, że w dniu premiery książki tłumy stałyby pod księgarnią. Mimo to historia ta tak niespodziewanie skradła moje serce, że chciałabym rozsławić jej tytuł. Powieść Laury Zimmermann jest bowiem jedną z tych książek, które każda kobieta – szczególnie ta dorastająca – powinna przeczytać.

Oczy mam tutaj zachwyciła mnie od samego początku. Muszę przyznać, że nie spodziewałam się po niej wiele. Dałam się zwieść lichą okładką, zakładając, że wnętrze również będzie niezadowalające. Wystarczyło jednak kilka pierwszych stron i już byłam pewna, że to będzie coś – ten humor, te postaci, ta wciągająca narracja… to nie zdarza się często. Niektóre książki potrzebują czasu, aby pochłonąć czytelnika bez reszty, a niektórym udaje się to w mgnieniu oka. Powieść Laury Zimmermann należy do tej drugiej kategorii.

Dużą zaletą książki jest narracja. Gdybym nie sprawdziła tej informacji, nie domyśliłabym się, że jest to debiutancka powieść autorki – tak zgrabnie operuje ona słowami, jakby robiła to od wieków. Nie jest dla niej również wyzwaniem pisanie o nastolatkach. Wiecie, jak to czasem jest – autor próbuje (o zgrozo!) naśladować mowę młodzieżową, a kończy się to jedynie na poczuciu bezbrzeżnego zażenowania u czytelnika. Laura Zimmermann sprawia wrażenie, jakby Greer, główna bohaterka, była jej drugą osobowością – jakby pisanie o niej było dla niej zupełnie naturalne. Cała narracja książki jest więc całkowicie swobodna, a z główną bohaterką niezwykle łatwo sympatyzować.

Problem, jaki poruszany jest w książce, jest jedynie pretekstem do tego, aby mówić o samoakceptacji i lubieniu własnego ciała, czyli o tym, co często tak ciężko jest osiągnąć w młodym wieku. Choć z pewnością nie wszystkie czytelniczki Oczy mam tutaj obdarzone będą dużym jak u Greer biustem, jednak na pewno żadnej nie będą obce uczucia, jakie budzą się w dziewczynie – niepewność względem zmieniającego się ciała, wstyd przed spojrzeniami ludzi niemających szacunku do ludzkiej fizyczności i brak pewności siebie. W końcu każda z nas, kobiet, na pewnym etapie swojego życia przeżywała podobne chwile. Dlatego tak niesamowicie łatwo jest się wczuć w sytuację Greer.

Książka Laury Zimmermann budziła we mnie niesamowitą radość – jest ona bowiem przełamaniem wartego porzucenia tabu, które wciąż istnieje w naszym społeczeństwie. Jest to książka (między innymi) o piersiach, biustonoszach, dorastaniu i cielesności i cholernie mnie to cieszy. Szczerość i autentyczność z jaką w powieści podchodzi się do tego tematu, trafia prosto do serca i – co najważniejsze – przyczynić się może do zmiany nastawienia wielu młodych osób, które właśnie teraz przeżywają podobne do Greer dylematy. Laura Zimmermann pokazuje bowiem, że każde ciało jest piękne, bez względu na jego wymiary, kolor, kształt… jest piękne, bo jest -NASZE. I możemy z całkowitą śmiałością czuć się z niego dumni.

Oczy mam tutaj przy całej wadze tematu, jaki przemyca, jest niezwykle lekka i przeczytanie jej na jeden/dwa razy nie powinno być większym problemem. Jej mocą jest ogromny ładunek pozytywnych emocji, jakie budzi – podczas czytania wielokrotnie się śmiałam, a po zakończeniu lektury przez dłuższy czas chodziłam z szerokim uśmiechem na ustach. Niewiele było książek, które tak radośnie mnie nastroiły, a sądzę, że każdemu z nas co jakiś czas przyda się tak duży pozytywny impuls, który inspiruje do zmiany myślenia i do działania.

Nie jestem w stanie powiedzieć złego słowa o książce Laury Zimmermann. Chciałabym, aby była bardziej znana, niż jest. Chciałabym, aby przeczytała ją nastoletnia ja z czasów gimnazjum – może wtedy znacznie szybciej polubiłabym się z własnym ciałem i zaakceptowałabym swój wygląd. Chciałabym, aby każda nastoletnia (i nie tylko) kobieta przeczytała tę powieść – jest to historia, która dodaje siły nam wszystkim i każdej z nas z osobna. 

★★★★★★★★☆☆

Kalifornia mierzy się z najbardziej dotkliwym brakiem wody od stuleci. W ciągu kilku dni woda znika z wszelkiego rodzaju zbiorników, a zdobycie butelki napoju w sklepie pozostawać może jedynie w sferze marzeń. Odwodnienie wkrótce przejmie kontrolę nad każdym bez wyjątku i bezpowrotnie zmieni tych, którym uda się przeżyć klęskę żywiołową. Nastoletnia Alyssa stanie przed zadaniem zapewnienia bezpieczeństwa swojemu młodszemu bratu oraz przetrwania do momentu, w którym nadejdzie pomoc.

Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, co by się stało, gdyby pewnego dnia woda przestała lecieć z kranu? Gdyby w sklepie półki, na których zwykle znajdowały się napoje, stały puste? Z pewnością wielu z nas taki scenariusz wydaje co najmniej mało realnym, jeśli nie absurdalnym. A jednak – coraz częściej słyszy się, że zasoby wodne Ziemi mogą w przyszłości znacznie się zmniejszyć, a nawet skończyć się całkowicie. Neal i Jarrod Shustermanowie w Suszy urzeczywistniają scenariusz, w którym część ludzkości musi zmierzyć się z brakiem wody, chcąc tym samym zwrócić uwagę czytelnika na problemy wynikające z kryzysu klimatycznego.

Chciałabym, aby również w mojej recenzji wybrzmiał apel, jaki wystosowują autorzy książki, związany z koniecznością dbania o środowisko, więc planuję zakończyć post tym, co w tej powieści najlepsze, wcześniej opisując jej wady. Wad tych było niemało, szczególnie w pierwszej części książki, choć przyznaję, że jej druga połowa nieco zmazała w mojej głowie zły obraz Suszy, jaki powstał na skutek zetknięcia się z fatalnymi bohaterami i cechami ich charakterów.

Bohaterowie Suszy to temat rzeka. Tak naprawdę większość moich notatek z lektury dotyczy właśnie ich, ponieważ postaci te wzbudzały we mnie największe emocje. Były to jednak emocje wahające się pomiędzy obojętnością w najlepszym momencie a niechęcią i poirytowaniem w najgorszym. Jaki był więc problem z bohaterami powieści? Cóż, występowali oni jedynie w dwóch skrajnościach – albo zachowywali się jak głupiutkie kilkuletnie dzieci w ciałach nastolatków, albo zmieniali się w ekspertów od każdej możliwej dziedziny życia. Nie trudno jest się domyślić, że w obu tych odległych od siebie stadiach rozwoju umysłowego niezmiernie irytowali. Kolejni bohaterowie Suszy pojawiają się w akcji książki stopniowo, natomiast po drugim z kolei przypadku, w którym nowy bohater okazuje się fachowcem od biologii/psychologii/survivalu, a jednocześnie jest nad wyraz napuszony i przekonany o własnej świetności, nie sposób było przewrócić oczami. Oczywiście ten sam bohater kreujący siebie na znawcę świata chwilę później był zdolny rzucić jakiś boleśnie niedojrzały komentarz lub przechwałkę. W Suszy nie uświadczycie spójności i logiki w kwestii bohaterów.

Generalnie podczas lektury odnosiłam wrażenie, jakby autorzy pisali książkę pod dyktando swoich pomysłów z góry nałożonych na fabułę, nie zważając na to, że wygląda to nienaturalnie. Mam na myśli chociażby sytuację, w której autorzy uznają, że w kolejnej scenie nie będą potrzebować któregoś z bohaterów, więc wcześniej chcąc się go pozbyć, aranżują jakiś krótki dialog, w którym inna postać wysyła tę niechcianą do X miejsca. Tylko że postać ta wysłana jest tam albo z zupełnie absurdalnego powodu, albo w ogóle stamtąd nie wraca, albo wraca, ale nie wspomina się już ani słowem o tym, co się działo tam, gdzie się udała. Takie „pisanie życzeniowe” jest dosyć ryzykowne – bardzo łatwo jest zgubić sens i logikę działań bohaterów i tak niestety stało się w przypadku Neala i Jarroda Shustermanów.

Przyznaję, że ciężko było mi przedrzeć się przez pierwsze 300 stron książki. Nie dawałam już Suszy większych szans na pozytywną ocenę, jednak książka zaskakująco się poprawiła w swojej ostatniej części. Nie stało się wprawdzie tak, że bohaterowie zmądrzeli lub wydorośleli, jednak autorzy skupili się bardziej na tym, co najistotniejsze dla sensu tej książki – na samej tytułowej suszy i jej skutkach. Walka o przeżycie, w jaką zaangażowani byli bohaterowie, była prawdziwie przejmująca. Myślę, że w dzisiejszym pandemicznym świecie jest nam odrobinę łatwiej wyobrazić sobie sytuację, w której z dnia na dzień zmienia się wszystko, a ludzkie życie zostaje poddane próbie. Być może z tego powodu, a może dlatego, że ostatnie rozdziały książki były o wiele lepiej napisane, wciągnęłam się w końcówkę powieści tak jak to nie miało miejsca nigdy wcześniej. Wciągnęłam się tak mocno, że drobne nieścisłości wciąż obecne w tekście przestały mi tak bardzo przeszkadzać. Gdybym przeanalizowała Suszę do samego końca, z pewnością nawinęłoby mi się sporo kwiatków, jak chociażby to, że ostatecznie nie określono, skąd przybyła pomoc po klęsce żywiołowej i w jaki sposób się ona zakończyła, mimo że kwestia ta wydaje się być szalenie istotną.

Dla mnie najważniejsze jest to, że autorom koniec końców udało się wywrzeć zamierzone wrażenie. Bo od samego początku odbieram nadrzędny cel powstania tej powieści jako próbę zwiększenia świadomości tragicznych skutków zmian klimatycznych, jednym z których może być susza opisana w książce. Byłoby wyolbrzymieniem, gdybym teraz napisała, że od dziś inaczej będę patrzeć na butelkę wody, jednak właściwie podczas czytania po raz pierwszy zastanowiłam się nad tym, jak przejmująco katastrofalne skutki może mieć dla ludzkości brak wody. Nie są to przecież sprawy, nad którymi przeciętny człowiek zastanawia się na co dzień. Susza jest więc doskonałym pretekstem do rozpoczęcia przemyśleń.

Wiele było wzlotów i upadków podczas mojej lektury Suszy. Zachowanie bohaterów wciąż pozostaje dla mnie zupełnie nie do zaakceptowania, tak samo jak zwracający moją uwagę od czasu do czasu brak ciągu logicznego pomiędzy zdarzeniami. Książce zdecydowałam się jednak dać ocenę pozytywną, ze względu na wrażenie, jakie na mnie wywarła – wrażenie nieodnoszące się bezpośrednio do lektury, lecz do kruchości i ulotności tego, co jako ludzkość posiadamy na świecie i często uznajemy za pewnik. Nie wiem, czy każdy powinien przeczytać Suszę. Wiem jednak, że każdy powinien wyobrazić sobie, jak wiele możemy stracić, jeśli stan naszej planety będzie wciąż niezmiennie się pogarszał. Jeśli świadomość ta i towarzyszące jej działanie może wypływać z książki Neala i Jarroda Shustermanów, wtedy jestem na tak.

★★★★★★☆☆☆☆

Kyle i Kimberly tworzyli parę doskonałą. A przynajmniej tak się wydawało. Sześć lat związku sprawiło, że wiedzieli o sobie wszystko i posiadali masę pięknych wspomnień, a jedynie ostatnio w ich codzienności zaczęło pojawiać się coraz więcej kłótni i nieporozumień. Jednak niewielkie spory są przecież czymś normalnym i zawsze można je rozwiązać, prawda?

Kiedy podczas balu maturalnego zdarza się tragiczny wypadek, Kyle nie ma już szansy na pogodzenie się z Kim. Kolejne wydarzenia, jakie następują w jego życiu, odbierają mu wszelką nadzieję na to, że spokojna i szczęśliwa przeszłość może jeszcze wrócić. Wkrótce na swojej drodze spotka jednak dziewczynę, której pojawienie się przywróci mu chęć walki. Czy Kyle będzie w stanie żyć z poczuciem straty i pokonać nękające wspomnienia, które nie dają mu o sobie zapomnieć?

Zdecydowałam się sięgnąć po Teraz i na zawsze pod wpływem filmu, który niedawno obejrzałam. Mam na myśli Trzy kroki od siebie – produkcję z Cole’em Sprouse i Haley Lu Richardson w rolach głównych, która powstała na podstawie książki Mikki Daughtry i Rachel Lippincott o tym samym tytule. Film ten bynajmniej mnie nie zachwycił, jednak moje odczucia po jego obejrzeniu były na tyle pozytywne, że postanowiłam dać Teraz i na zawsze szansę, chcąc poznać inną historię, która wyszła spod pióra tego duetu autorek.

W pierwszych dwóch akapitach tej recenzji przedstawiłam Wam krótki opis książki, który jest jednak znacznie uboższy w szczegóły niż te opisy, które możecie zobaczyć na Internecie lub nawet na okładce powieści. Sądzę bowiem, że są one jednym wielkim spojlerem. Wprawdzie nie zdradzają one wszystkiego, jednak to, że przedstawiają pokrótce wydarzenia z 75% książki, jasno wskazuje, że coś jest nie tak. Przed rozpoczęciem lektury powinniście według mnie wiedzieć tylko tyle, że główny bohater będzie musiał zmierzyć się ze stratą.

Internetowe opisy tej książki sugerują jeszcze jedną rzecz – rzekome podobieństwo Teraz i na zawsze do powieści Johna Greena, Jenny Han czy Davida Levithana. Wprawdzie nigdy nie przepadałam za twórczością Devida Levithana, jednak zarówno Jenny Han, jak i (w szczególności) Johna Greena uwielbiam. Niewiele czasu zajęło mi więc zauważenie, że porównanie to niewiele ma wspólnego z rzeczywistością, a Teraz i na zawsze przegrywa już na samym starcie z Papierowymi miastami czy Szukając Alaski. Tak naprawdę Teraz i na zawsze brakowało bardzo bardzo wiele, aby znaleźć się w tym gronie.

Chciałabym zacząć od jednego z ważniejszych elementów każdej powieści, czyli od bohaterów. Mamy tutaj Kyle’a – chłopaka, który w przeszłości marzył o karierze sportowej, jednak w wyniku kontuzji musiał porzucić swoje plany; mamy Kimberly – dziewczynę Kyle’a, stojącą na czele drużyny cheerleaderek w ich wspólnym liceum, oraz Sama – ostatniego z trójki przyjaciół, stojącego nieco w cieniu Kyle’a i Kim. Jest również Marley, która dołącza do grona bohaterów później. Wiemy o niej tyle, że kocha kolor żółty i uwielbia opowiadać i tworzyć baśnie. Mimo że autorki zadbały o to, aby każdy z bohaterów posiadał kilka charakterystycznych dla siebie cech, w żaden sposób nie potrafiłam się z nimi związać. Wydawało mi się, że cechy te są „narzucone” z góry, a postacie nie ożywają dzięki nim.

Był to tylko jeden z powodów, dla których nie potrafiłam się zaangażować w tę lekturę. Tok akcji też mi w tym nie pomagał. Najgorsza była pierwsza połowa Tu i teraz, w której działo się tak niewiele, że mimo tragizmu sytuacji Kyle’a, czytałam książkę raczej bezwiednie, bez żadnej refleksji. Dramat bohatera, któremu przez długi czas nie towarzyszyło nic innego, zwyczajnie zaczął mi powszednieć. Jego strata i żałoba, jaką przeżywał, nie wydawały mi się na tyle realne i przejmujące, żebym mogła zadowalać się nimi przez prawie 200 stron.

Fabułę książki desperacko ratuje nagły zwrot akcji, którego ja – uśpiona i znudzona pierwszą połową powieści – zupełnie się nie spodziewałam. Z całą pewnością mogę stwierdzić, że Mikki Daughtry i Rachel Lippincott, gdy już udało mi się rozkręcić akcję, utrzymywały jej tempo do samego końca. Nie znaczy to bynajmniej, że po zwrocie akcji Tu i teraz stała się doskonała, jednak w końcu czytałam z zainteresowaniem. Mimo to nie umknął mojej uwadze fakt, że zdarzenia opisywane przez autorki trzymają się przez cały czas na cienkiej granicy prawdopodobieństwa. Bardzo niewiele brakowało, aby magiczne zbiegi okoliczności przerodziły się w coś nieprawdopodobnego, a i to ostatecznie miało miejsce. Książka, która wcześniej jako tako trzymała się w ryzach, pod koniec zaczyna się mocno rozłazić i następuje ciąg zdarzeń, w które uwierzyć już nie mogłam. Jestem romantyczką i podczas oglądania Bridget Jones wyobrażam sobie, jak wychodzę za mąż za Colina Firtha, jednak moja wiara w siłę miłości ma swoje granice.

Nie spodziewałam się wiele, sięgając po Teraz i na zawsze. Liczyłam na to, że książka zagwarantuje mi podobne emocje, jak te, które odczuwałam podczas oglądania Trzech kroków od siebie – czyli subtelne wzruszenie i relaks, którego zwykle doświadcza się przy czymś lekkim i niezobowiązującym. Zamiast odprężenia czułam jednak znużenie, a wzruszenie zastąpiła podejrzliwość co do prawdopodobieństwa zdarzeń połączona z niedowierzaniem. Nie uważam, że Teraz i na zawsze jest złą książką – ani trochę tak nie jest. Gdyby tylko delikatnie zahamować szalejącą wyobraźnię autorek i dodać pierwszej części powieści dynamiki, byłoby znacznie lepiej.

Teraz i na zawsze będzie jedną z tych lektur, które po przeczytaniu odłożę na półkę, i o których wkrótce zapomnę. Było w niej kilka elementów, które wzbudzały we mnie pozytywne emocje (nagły zwrot akcji), było kilka tych, które mi się nie spodobały (bohaterowie, małe prawdopodobieństwo zdarzeń), jednak przez większość czasu towarzyszyło mi neutralne poczucie obojętności. Nie będę ani przekonywać, ani odradzać tej lektury – jeśli lubicie tego typu historie, śmiało możecie spróbować, jeśli jednak spodziewacie się czegoś na miarę Gwiazd naszych wina (jak sugeruje opis książki), to czeka Was duże rozczarowanie.

★★★★★☆☆☆☆☆

Znacie poprzednią książkę Mikki Daughtry i Rachel Lippincott? A może widzieliście film na jej podstawie?

D.

Dla Cordelii Koenig wykonanie projektu na zakończenie szkoły to tylko formalność – nauka nigdy nie sprawiała jej problemu, a pomysł podsunięty przez jej siostrę, aby w ramach projektu zbadać swoje pochodzenie etniczne, napełnia ją ekscytacją. Będzie musiała tylko wysłać próbki swojego DNA do laboratorium i zaczekać na wyniki… Kiedy jednak dostaje ona wiadomość zwrotną z labolatorium, świat Cordelii wywraca się do góry nogami. Dziewczyna traci poczucie przynależności i tożsamości, a na swoją matkę nie potrafi patrzeć już inaczej niż z rezerwą i dystansem. Czy raz zburzony porządek życia można na nowo poskładać? Czy Cordelia zdecyduje się podążać za nowo odkrytym tropem i dowiedzieć się więcej o swojej prawdziwej tożsamości?

Czasem zdarza się, że po przeczytaniu zaledwie kilku pierwszych stron książki, wyczuwacie w rozpoczynanej lekturze pewien rodzaj wyjątkowej wrażliwości i subtelności, która mówi wam, że to, co czytacie, będzie czymś wielkim. Ja miałam tak w przypadki Projektu Prawda. Zabrałam się za tę książkę w najbardziej intensywnym okresie semestru na studiach, ale przeczytanie jej zajęło mi znacznie mniej czasu, niż przewidywałam. Właściwie to pochłonęłam ją w zaledwie dwa wieczory, a podczas czytania nieustannie towarzyszył mi ten rodzaj przyjemnego oderwania od rzeczywistości, który pojawia się, gdy czytacie coś nadzwyczaj wciągającego.

Zacznijmy jednak od początku. Główną bohaterką książki jest nastoletnia Cordelia Koenig – bystra i inteligentna dziewczyna, która jest u progu ukończenia szkoły średniej. Jak wszyscy uczniowie, musi wykonać własnego pomysłu projekt, który wieńczył będzie jej naukę w liceum. Cordelia postanawia wykonać badanie DNA, które pokaże jej dokładnie, jakie pochodzenie ukryte jest w jej genach, a następnie wykorzystać wyniki do projektu. Dziewczyna odkrywa jednak coś, czego się nie spodziewała – coś, czego odkryć nie chciała. Jest to moment zwrotny w życiu nastolatki, która traci jeden z najważniejszych elementów istnienia człowieka – poczucie tożsamości i przynależności.

Projekt Prawda wyróżnia się na tle innych młodzieżówek przede wszystkim swoją formą. Nie poznajemy bowiem historii Cordelii poprzez klasyczną narrację przeplecioną dialogami, lecz przez jej wiersze, wiadomości wymieniane ze znajomymi oraz maile, jakie otrzymuje i wysyła. Wiersze te nie są najbardziej wyszukaną formą poezji, lecz jej „codzienną” odmianą, jak bym ją nazwała. Jednak jest to w mojej opinii odpowiednie uproszenie – w końcu gdybyśmy chcieli przeczytać tomik poezji, sięgnęlibyśmy po niego, a nie po książkę młodzieżową. Jednak w wierszach Cordelii zachowane jest piękno języka i  delikatna, kobieca subtelność, w której się zakochałam. Ciężko jest to wytłumaczyć, jednak sposób, w jaki autorka (poprzez Cordelię) opisuje trudne doświadczenia bohaterki, sprawia, że cała historia jest jeszcze bardziej przejmująca. Jednocześnie jednak tragizm ten nie jest narzucający się, nie toniemy w nim podczas czytania – wręcz przeciwnie, subtelność jest mocną stroną tej lektury.

Projekt Prawda to jedna z tych książek, które pozostawiają czytelnika wrażliwszym. Możecie tego nawet nie czuć, ale podczas czytania powolutku się rozklejacie, stajecie się bardziej podatni na emocje, bardziej empatyczni i zdolni do wzruszeń. Historia ukazana w tej powieści sama w sobie nie jest niesamowicie oryginalna – zresztą wiadomo, że powstało już tak wiele książek, że trudną rzeczą jest znaleźć niszę, której nikt wcześniej nie odkrył. Jednak Dante Medema znajduje inny sposób, aby dotrzeć do czytelnika – robi to za pomocą dobrze dobranych słów i delikatności.

Historia Cordelii pokazuje, jak ważne są nasze korzenie – to, co tworzy naszą tożsamość i poczucie bezpieczeństwa. Gdy jeden raz je utracimy, bardzo trudno jest je odbudować. Bohaterka na koniec dochodzi jednak do wniosku, że w odbudowaniu siebie pomóc jej mogą najbliżsi. Jest to lekcja, którą można wyciągnąć z powieści Dante Medemy – człowiek potrzebuje do życia relacji, a sam niewiele może działać. To wsparcie i miłość innych daje nam siłę, aby realizować swoje cele.

Projekt Prawda  to lektura, którą doceniłam za wyjątkową wrażliwość i oryginalność formy. Przepadam za poezją i w głębi duszy jestem romantyczką, więc wiersze i ładne słowa trafiają do mnie skutecznie. Myślę jednak, że nawet jeśli poezja to nie Wasza bajka, warto jest przeczytać książkę Dante Medemy, która wyróżnia się spośród innych młodzieżówek, a co najważniejsze – zostawia po sobie ślad w czytelniku: wyjątkowy rodzaj wzruszenia, który dociera głęboko do serca.

Co myślicie o powieściach w formie wierszy lub wiadomości? Jakie inne książki tego rodzaju znacie?

D.

Życie Carey toczy się zwyczajnym rytmem: szkoła, spotkania kółka teatralnego, czas spędzony z najlepszą przyjaciółką Amelią. Wszystko jednak zmienia się z dnia na dzień, kiedy dziewczyna zostaje oskarżona o wysyłanie internetowych gróźb przyjaciółce, a wszystkie dowody wskazują na jej winę. Carey szybko zostaje wykluczona ze społeczności szkolnej i staje się obiektem plotek. Dziewczyna stara się za wszelką cenę oczyścić swoje imię i zdemaskować prawdziwego autora wiadomości, podpisującego się pseudonimem Sweetfreak. Kiedy jednak dochodzi do kolejnego ataku na Amelię, a Carey brakuje alibi, będzie musiała podjąć bardziej zdecydowane działania, aby odkryć tożsamość Sweetfreaka, zanim ona i jej bliscy znajdą się w niebezpieczeństwie.

Kiedyś o wiele częściej sięgałam po młodzieżówki, robiłam to właściwie bez zastanowienia. Dopiero niedawno zaczęłam dokonywać bardziej skrupulatnej selekcji lektur do zrecenzowania, bo zwyczajnie nie mam na nie już tak wiele czasu. Sweetfreak od razu przykuł jednak moją uwagę. Może było to coś w okładce, a może w opisie… W każdym razie od razu wiedziałam, że chcę ją przeczytać. Szybko okazało się, że moja intuicja podsunęła mi naprawdę świetną lekturę! I nawet moje początkowe obawy o to, że mogę być na tę książkę zwyczajnie za stara, okazały się bezpodstawne.

Akcja Sweetfreak rozpoczyna się z przytupem: Amelia, najlepsza przyjaciółka Carey, dostaje kilka obraźliwych wiadomości w Internecie, jednak sprawa staje się o wiele poważniejsza, gdy pojawiają się w nich groźby śmierci. Śledztwo policji doprowadza do odkrycia, że wiadomości zostały wysłane z komputera Carey. Jest to pierwszy poważny zwrot akcji – narracja jasno wskazuje na to, że w czasie wysłania wiadomości Carey nie znajdowała się w pobliżu swojego laptopa. Kto więc był zdolny do włamania się do jej komputera? A może to Carey skrywa tajemnice, których nie chce wypuścić na światło dzienne? W końcu nikt poza nią nie jest w stanie potwierdzić jej alibi…

Sweetfreak wciągnął mnie od samego początku. Kiedyś zupełnie by mnie to nie dziwiło, ale dziś nieczęsto zdarza mi się już czytać książki w takim tempie, w jakim pochłonęłam tę lekturę. Od powieści Sophie McKenzie nie mogłam się oderwać. Główny motyw książki prawdziwie mnie nurtował – zastanawiałam się, kto w rzeczywistości jest Sweetfreakiem: analizowałam, kto zyskałby najwięcej na rosnącym strachu Amelii, komu mogłoby zależeć na jej nieszczęściu. Stworzyłam nawet własną teorię zakończenia książki, która wprawdzie nie okazała się tą właściwą, jednak była potwierdzeniem na to, jak bardzo wciągnęłam się w tę książkę.

Na początku lektury obawiałam się, że mogę okazać się zbyt stara na Sweetfreak – przedział wiekowy docelowej grupy czytelników książki określa się na 15/16 lat, a ja mam już trochę więcej. Okazało się jednak, że w powieści na próżno szukać znaków infantylności charakterystycznych na tego gatunku. Jasne, bohaterowie mają po 15 lat i nie są najbardziej rozważnymi i mądrymi osobami na świecie, jednak autorka nie dodała im celowo cech dziecięcych, uwypuklających ich brak doświadczenia. Przeciwnie, powiedziałabym, że główna bohaterka jest całkiem odpowiedzialna i bystra jak na swój młody wiek. Sądzę, że dzięki temu nawet osoby, które niedawno pożegnały się z nastoletniością, śmiało mogą po tę książkę sięgnąć.

Bardzo spodobał mi się styl Sophie McKenzie: lekki, ale z nutką niepokoju; prosty, ale pełen zaskoczeń. Autorka bardzo zgrabnie wprowadzała zwroty akcji wtedy, gdy najmniej się ich spodziewałam. Dodatkowo konstrukcja całej powieści była gruntownie przemyślana – elementy układanki stopniowo składały się w całość, a pozornie nieważne szczegóły z początku książki na jej końcu okazywały się mieć kluczowe znaczenie. Bardzo dobrze kreowana była też aura niepokoju, przez co podczas czytania w pewnym momencie zaczęłam już spodziewać się zakończenia, którego nie powstydziłby się porządny thriller.

Mam świadomość, że Sweetfreak nie jest książką wybitną. Jednak nie zawsze w czytaniu chodzi o to, aby sięgać po wielkie klasyki i tonąć w odmętach ich wspaniałości. Czasem warto wybrać też coś, co wprawdzie nie zagości na długo w pamięci, jednak dostarczy prawdziwych emocji i skutecznie zajmie myśli na kilka dobrych godzin. Sweetfreak jest jedną z takich książek, do których nie potrafię o nic się przyczepić – nie byłabym w stanie wymienić żadnego jej elementu, który jednoznacznie nadawałby się do poprawki. W swojej prostocie jest doskonała.

Jeśli szukacie czegoś lekkiego, ale prawdziwie wciągającego, to Sweetfreak jest dobrym wyborem. Ta książka łączy w sobie ważny temat prześladowania w Internecie z aurą thrillera w wydaniu młodzieżowym. Możecie spodziewać się zwrotów akcji i zaskoczeń, które autorka dostarcza w każdym rozdziale. Ja zapisuję przy nazwisku Sophie McKenzie plusik i będę wyczekiwała kolejnych jej powieści.

★★★★★★★☆☆☆

Znacie inne książki, które poruszają temat prześladowania w sieci? Zamierzacie przeczytać Sweetfreak?

D.

Odkąd Karina rozstała się z Kaelem minęło już trochę czasu. Mimo tego, dziewczyna nie może zapomnieć o mężczyźnie, który najpierw poruszył jej serce, a potem oszukał ją, pomagając jej jedynemu bratu dostać się do wojska. Przecież doskonale wiedział, że jest to ostatnia rzecz, jakiej by chciała…

Los sprawia, że Karina i Kael wciąż wpadają na siebie znacznie częściej, niż by sobie tego życzyli. Przypadkowe spotkania burzą kruchy spokój, który udało im się stworzyć. Wkrótce dziewczyna postanawia, że skoro nie może ostatecznie pozbyć się Kaela ze swojego życia, spróbuje pozostać z nim w przyjaznych stosunkach. Czy jednak jest to możliwe, gdy oboje żywią do siebie uczucia znacznie głębsze od przyjaźni?

Dobrze pamiętam, gdy zaczytywałam się w tej historii Anny Todd, która przyniosła jej największą popularność – w Afterze. Byłam wtedy w na przełomie podstawówki i gimnazjum, gdy pochłaniałam w zawrotnym tempie internetową wersję fanfiction, jeszcze zanim zostało wydane w formie książki. Pomimo tego, że Internet gotuje się od krytycznych komentarzy na temat tej serii, ja wspominam ją z sentymentem i nie mogę myśleć o niej inaczej niż w pozytywnych kategoriach. To właśnie stało się powodem, dla którego zdecydowałam się sięgnąć po nową książkę Anny Todd wydawaną w Polsce – liczyłam na to, że obudzi we mnie te pozytywne odczucia sprzed lat, przedstawiając zupełnie nową dla mnie historię. Czy tak się stało?

Pierwszym elementem, na który chcę zwrócić uwagę w analizie tego, co poszło w tej książce nie tak, będzie akcja. A raczej jej brak. Nie chodzi nawet o to, że tempo powieści jest niespieszne, tylko o to, że wydarzenia pojawiające się w niej można zliczyć na palcach jednej ręki. Gdybym postarała się stworzyć przykładnie szkolny plan ramowy zdarzeń, składałby się on z zaledwie 5 punktów, wypisanych i tak z dużym wysiłkiem. The Darkest Moon nie jest wcale długą książką – liczy 320 stron – jednak to, jak niewiele się w niej dzieje, jest prawdziwym ewenementem. Czym więc zapełnione są strony powieści, jeśli nie jest to porywająca akcja? Rozważaniami, przemyśleniami, wspomnieniami. I potem od nowa: wspomnieniami, przemyśleniami, rozważaniami. Oczywistym jest fakt, że narracja pierwszoosobowa w książce daje czytelnikowi możliwość wglądu w głowy bohaterów, jednak zachowany musi zostać balans między faktyczną akcją, która nadaje tempa historii, a rozwlekłymi wywodami natury sercowej, prezentowanymi z perspektywy obu postaci. Autorka widocznie zapomniała, że nie czytamy traktatu o utraconej miłości, lecz powieść, którą należy w jakiś sposób napędzać.

Nie od samego początku było jednak tak źle. The Darkest Moon to jedna z tych książek, które bronią się jeszcze jakoś, dopóki czyta się je bez większego zagłębiania się. Dopiero w momencie, gdy zaczniecie się zastanawiać nad sensem tego, co macie przed oczami, zaczną się schody. W trakcie czytania książki kilkukrotnie wpadałam w lekki stan odrętwienia, w którym nie skupiałam się za mocno na tym, co widzę na kartce. Wtedy było całkiem dobrze – może nie przeżywałam żadnych wzniosłych chwil, jednak nie denerwowałam się też tak, jak to było już później, gdy zaczynałam mocniej analizować to, co czytam. Odkryłam bowiem, że pod pozorami ładu znajdują się nieprzeciętne zasoby braku logiki i drażniące elementy, ukryte w zachowaniu bohaterów.

Temat bohaterów warto pociągnąć, bo mamy z nimi do czynienia bezustannie, nawet w większym stopniu, niż byśmy sobie tego życzyli, patrząc na niepowstrzymaną falę ich rozmyślań, z jaką musimy się mierzyć. O ile na samym początku wydawało mi się, że Karina i Kael będą postaciami, które łatwo będzie mi polubić, dosyć szybko musiałam sobie ten pomysł wybić z głowy. Fakt, że zarówno Karina, jak i Kael, są niesamowicie dumni i przekonani o swojej nieomylności, a na dodatek obdarzeni wysokim poziomem arogancji, sprawia, że dosyć ciężko jest czytać ich przeplatające się ze sobą perspektywy, w których nie stronią od wzajemnych oskarżeń. W pewnym momencie czułam się, jakbym była mediatorem w sprawie dwóch gimnazjalistów, którzy nie mogą dojść do porozumienia, nie przejawiając ponadto nawet ułamka chęci wysłuchania drugiej strony.

Dodatkowy problem miałam z naszą główną bohaterką, Kariną, którą otaczała wielce irytująca aura pod tytułem Nie-Jestem-Jak-Inne-Dziewczyny. Zapewne wszyscy spotkaliście się z tą sytuacją, gdy powody zapierającej dech w piersi znakomitości bohaterki, o której wszyscy mówią, nie przejawiają się absolutnie w żaden sposób. Jak na zupełnie przeciętną dwudziestoletnią dziewczynę, która pracuje jako masażystka, a po godzinach pochłania chrupki serowe w zadziwiających ilościach, Karina ma nieco wygórowane mniemanie o samej sobie. A już na pewno przesadzone są opinie osób wypowiadających się o niej. Ja sama – zarówno w Karinie, jak i w Kaelu – nie dostrzegłam żadnej wyjątkowości.

Kolejnym elementem powieści, który wydał mi się rozczarowujący, są wydarzenia. Jak już wspomniałam, nie jest ich wiele. Jednak nawet te, które są, nie zadowalają mnie w żaden sposób. Brakuje im treści i większego sensu. Dobrze zilustrować to może przykład: Karina po męcząco długim monologu w końcu podejmuje decyzję, aby COŚ zrobić. Ubiera się, wsiada do samochodu i jedzie na pchli targ. Tam następuje niesamowity zwrot akcji w postaci przypadkowego spotkania z Kaelem (kto by się spodziewał!), a chłopak w swoich pierwszych słowach skierowanych do dziewczyny wyjeżdża z pretensjami o to, że ta założyła KLAPKI. Następnie Karina z uporem nie chce przyjąć pomocy Kaela z przeniesieniem do samochodu kupionych przez siebie kaktusów, przez co kaleczy sobie ręce. Większość zdarzeń zawartych w The Darkest Moon wygląda w ten sposób – nie wiadomo, czy w zamierzeniu mają być zabawne, czy zaskakujące, ale z pewnością nie posiadają żadnej z tych cech. Są jedynie sposobem na zapełnienie strony tekstem, który nie niesie ze sobą niczego więcej.

Jak wspominałam, seria After, która przyniosła autorce największą popularność, budzi we mnie dobre skojarzenia i darzę ją dużym sentymentem. Czytając The Darkest Moon, miałam jednak wrażenie, że powieść tę napisała zupełnie inna osoba. Pominę już to, że fabuła w książce, której poświęcony jest dzisiejszy post, nie istnieje, bo – umówmy się – każdemu zdarzyć się może słaba książka. Jednak dlaczego styl pisania wydał mi się zupełnie inny od tego, jaki zapamiętałam z After? Na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzieć.

The Darkest Moon to duże rozczarowanie. Jednak wiecie, co jest najgorsze w tego typu książkach? Że wciągają. I mimo wszystkich negatywnych słów, jakie napisałam na jej temat, pewnie przeczytam kolejny tom serii, gdy nadarzy się okazja. Sama nie wiem, co mnie do tego popycha, jednak gdzieś bardzo głęboko interesuje mnie, jak potoczą się losy bohaterów – nie mam nawet na myśli tych pierwszoplanowych, którzy nie reprezentują sobą wiele, lecz tych z drugiego planu, których znacznie łatwiej jest lubić. Może będę wtedy tego żałować, ale mimo wszystko czuję, że coś mnie przyciąga do kontynuacji tej serii. Miejmy nadzieję, że będzie lepsza.

The Darkest Moon okazała się być zupełnie inna od poprzednich książek Anny Todd. I to inna w tym złym sensie. Na próżno szukać w niej intrygującej fabuły czy ciekawych bohaterów, bo jedyne, co przez większość czasu oferuje, to nudne monologi wewnętrzne bohaterów i zdarzenia, przy których trudno nie przewrócić oczami. Nie mogę polecić Wam tej powieści, jednak sama nie wykluczam sięgnięcia po kolejną część. Trzymam kciuki za to, aby okazała się lepsza od swojej poprzedniczki.

 ★★★★☆☆☆☆☆☆

Znacie twórczość Anny Todd? Jakie były Wasze wrażenia z nią związane?

D.